Odyogram nedir?

Odyogram işitme kaybı ile ilgili seviyesi, kayıp türü gibi bilgileri veren test sonuçları Odyologlar tarafından doldurulan grafiklerdir. Klinikte 125 – 8000 hz hava yolu, 500 ile 4000 hz arasında ise kemik yolu işitme eşiklerine bakılır. Odyometri testi yorumlama ise işitme kaybı derecesi ve türünü belirtmekte kullanılan belirli sınıflandırmaları içeren yaklaşımlardır. Örnek yorumlardan biri ‘’orta derece bilateral mixt tipi işitme kaybı gözlemlenmiştir.’’ dir. Odyogram yorumlama yapılırken saf ses ortalaması alınarak belirli aralıklarda işitme derecesi oluşmaktadır. Saf ses ortalaması;

500 hz, 1000 hz, 2000 hz, 4000 hz hava ve kemik yolları işitme eşikleri ayrı ayrı toplanılır ve 4’e bölünür kalan sayı belirli aralıklara göre işitme kaybı derecesi oluşur. Hava yolu ile kemik yolu saf ses ortalamaları arasında en az 15 db fark var ise ve kemik yolu normal işitme aralığında değil ise mixt tip işitme kaybı, fark 10 db’den az ise sensörinöral işitme kaybı, kemik yolu normal aralıkta ve hava yolu saf ses ortalamasında işitme kaybı gözlemlenirse iletim tipi işitme kaybı denilir. Aşağıda odyogram örnekleri mevcuttur.

 Odyogram Örnekleri

Yukarıdaki ilk odyogramda bilateral hafif derecede mixt tipi işitme kaybı odyogram örneğini görmektesiniz.

Yukarıdaki ikinci odyogramda yüksek frekanslara doğru düşüş gösteren hafif derecede işitme kaybı örneğini görmektesiniz.

Yukarıdaki üçüncü odyogramda solda orta-ileri dercede SNİK işitme kaybı var iken sağda ise ileri derecede işitme kaybı görünmektedir.

Odyolojik Değerlendirme formu odyogram dışında konuşmayı ayırt etme eşikleri, akustik refleks eşiği, weber, otoakustik emisyon, tedirgin edici ses yüksekliği gibi test sonuçlarını yazabilecek alanlara sahiptir. Tanılama ve tedavi yaklaşımlarında çok önemli bilgiler içerir.

Odyolojik değerlendirme formunda klinikte dikkat edilmeyen bazı önemli noktalar vardır. Bu noktalar tanı ve tedaviyi olumsuz etkileyebilir. Makalemizde klinikte dikkat edilmeyen kısımları ve işitme cihazı fittingi için önemli bazı noktalara değineceğiz.

Odyolojik Değerlendirme Formunda İşitme Cihazı Ayarı İçin Dikkat Etmemiz Gerekenler

1) İşitme Testini Mutlaka Tekrar Yapın

Kliniklere göre değişiklik göstermekle birlikte bir Odyolog’a saatte düşen hasta sayısının fazla olması, cihazların kalibrasyonların eksikliği, hastanın teste koopere olmama ihtimalinden dolayı işitme testini merkezinizde tekrar yapmakta kesinlikle yarar var.

2) UCL Skorları 100 desibel altında ise kesinlikle LDL değerlerine bakın

İşitme kaybı olan kişilerin normal işitmeye sahip olan kişilere göre dinamik ranjı daha dardır ve işitme cihazı sesleri kompresör ile sesleri hastanın duyabildiği ses aralığına verir. Bazı hastalarda hem işitme kaybı olup hem de tedirgin edici ses seviyesi (UCL) 100 db altında olduğu için dinamik ranj daha çok daralır. Bundan dolayı komparesör miktarı daha da fazlalaşır.

Hastanın dinamik ranjı ne kadar az olursa seslerin algı miktarları bozulmaya başlar örneğin 1000 hz işitme eşiği 85 db olan hastanın 95 desibeldeki bir sesi rahatsız edici şekilde algılayabilir. Bundan dolayı 1 desibelin bile işitme cihazı fittinginde oldukça önemli bir yere sahiptir.

Klinikte UCL skorlarına bakılırken konuşma uyaranları ile ölçülür. Odyolog ‘’Şimdi sesimi arttırıyorum bu sesim yüksek geliyor mu’’ derken odyometri üzerinden sesi arttırır ve rahatsız olduğu ses desibelini belirler. Belirlenen seviye komplex bir sesin seviyesidir. Fakat işitme cihazı uygulamalarında kompleks ses seviyesi yerine her frekansta rahatsız olunan ses desibelleri belirlenmesi daha sağlıklı olmaktadır. Örneğin UCL seviyesi 80 db olan bir hastanın 2000 hz’de 50 db eşiği ve LDL seviyesi 85 db olabilir. UCL skorlarına göre dinamik ranj 80-50 = 30 db iken, LDL skorlarına göre 85-50= 35 db’dir bundan dolayı 5 db’lik fark işitme cihaz ayarlamasını etkilemektedir. Klinikte LDL seviyelerin bakılmamış ise işitme merkezinde LDL seviyelerine mutlaka bakılması gerekiyor.

LDL’ye göre dinamik ranjUCL skrolarına göre işitme eşikleri ile birlikte dinamik aralık gösterilmektedir.

Odyogram örneğinde her frekansa özgü tedirgin edici seslere (LDL) bakılınca bazı frekans bölgelerinde UCL’ye göre dinamik ranj genişliği daha fazla olmaktadır.

3) Akustik Refleks Eşiklerine Bakılması

Hafif ve orta derece kayıplarda akustik refleks sonuçları işitme cihazı uygulamaları için önemlidir. Kayıp türünün koklear yada retrokoklear sınıflandırılması işitme cihazı fitinginde kompresyon oranı ve strateji türünü belirlemede kritik bir faktör olmaktadır.

4) Speech Odyogram Oluşturulması

Odyolojik bulgu formunda klinikte genellikle konuşmayı ayırtetme eşiği ve konuşmayı ayırtetme yüzdeliklerine bakılmaktadır. Fakat işitme yolaklarının hangi bölgelerin etkilendiğini belirlemek açısından speech odyogramların oluşturulması gerekir. Eşik belirlendikten sonra her 10 desibellik artışta 10 kelime sorup tekrar yüzdeliklerini işaretleyip grafik oluşturmak işitme kaybının koklear yada retrokoklear patolojiyi ayıretmede bize bilgi sağlayabilir.

Makalemizin sonuna geldik. Nova İşitme olarak sizlerden gelen en çok soruları burada bütün detayları ile paylaşıyoruz. Makalemiz tanı ve tedavi odaklı değil sadece bilgilendirme amaçlıdır. Tanı ve tedavi için lütfen KBB uzmanı ve Odyolog’unuza danışınız. Merak ettiklerinizi veya sorularınızı yorum yaparak bizimle paylaşabilirsiniz. Daha fazla bilgi için https://novaisitme.com/ sitemizi güncel olarak takip edebilirsiniz.